Trener i jego warsztat to jeden z najważniejszych elementów sportowego sukcesu. Może nawet najważniejszy!

Jeśli do znakomitego trenera trafia sportowy talent to może to skończyć się sukcesem. Pod warunkiem, że cały proces szkoleniowy będzie realizowany z pełnym zaangażowaniem. A proces szkoleniowy to ciężka, żmudna praca wymagająca wielu wyrzeczeń i rezygnacji z uciech życia codziennego.

Praca treningowa to także niezwykle delikatna materia w stosunkach międzyludzkich. Niezwykle ważna jest umiejętność budowania wzajemnego szacunku. Szacunku dla charakterów, poglądów, zainteresowań, szacunku dla cech indywidualnych. Dobry trener powinien wyznaczać cele indywidualne każdego zawodnika, bowiem każdy zawodnik jest inny, a rolą trenera jest dostrzeżenie tych różnic. Zbudowanie wzajemnego zaufania wymaga czasu. Trzeba jednak zachować granice między obszarem pracy, a zażyłością. Nie bez przyczyny często mówi się, że trener to wychowawca, a nawet swego rodzaju „ojciec”! Trener zajmuje się nie tylko przygotowaniem sportowym, ale także często pomaga rozwiązywać życiowe problemy swoich podopiecznych.
Zawodnik jest często „lustrem” postawy i zachowań swojego trenera. Ważne jest więc bycie naturalnym, prawdziwym, pozytywnym, poszukującym wspólnych rozwiązań.

🔸🔸🔸

Nie jest celem tego artykułu omawianie wszystkich aspektów procesu szkoleniowego. Zwróćmy uwagę tylko na niektóre dylematy.

1. Czy w sportach gimnastycznych powinniśmy szukać trenerów z zagranicy? Z krajów bogatych ogromnymi tradycjami trenerskimi, słynnych ze szkół trenerskich. W naszej dyscyplinie idzie głównie o trenerów z Rosji, Ukrainy, czy Białorusi. Odpowiedzmy na pytanie czy trener zagraniczny lepiej wdroży reżim treningowy, bez którego trudno o sukces. Czy trener ze „Wschodu” ma lepszy warsztat szkoleniowy niż trenerzy polscy? Dokonajmy analizy dlaczego gimnastycy ze wschodu są zdecydowanie lepsi od naszych zawodników. W jakim stopniu na taki stan rzeczy ma wpływ trener i jego procedury szkoleniowe!

Czy zatem jesteśmy skłonni przyznać racje twierdzeniu, że tylko szkoleniowiec zagraniczny może doprowadzić polskich zawodników do światowej czołówki? Już słyszę głosy, mówiące o wszystkich wadach trenerów ze wschodu. Przypadki pokazują, że czasami ich zachowania narażają na szwank zawód trenera (alkoholizm, poufałość, oznaki molestowania?). To jest problem. Naganny i karalny!

🔸🔸🔸

1. Zachowania karalne. Gimnastyka w szczególności jest narażona na takie przestępcze zachowania. Słynna sprawa amerykańskich gimnastyczek molestowanych przez lekarza reprezentacji. Obrazuje to film pod tytułem „Athlete A”. Sprawy trafiły do sądu i zakończyły się karami długoletniego więzienia. Kolejna taka afera wybuchła w Wielkiej Brytanii. Czołowe zawodniczki ujawniły drastyczne sposoby zachowań trenerów. Zastraszanie, dręczenie, ekstremalne odchudzanie, treningi z kontuzjami… W Szwajcarii trener gwałcił swoją podopieczną, zawodniczkę gimnastyki artystycznej.

W filmie Marty Prus „Over the limit” słyszymy jak wszechwładna trenerka rosyjskich gimnastyczek artystycznych krzyczy do późniejszej mistrzyni olimpijskiej Margarity Mamun „ty nie jesteś człowiekiem, ty jesteś sportowcem”. Katorżniczy reżim treningowy, który jednak doprowadza Mamun do olimpijskiego złota. Gdzie są granice ludzkiej wytrzymałości? Czy gimnastyka prowokuje do przestępczych zachowań?

Z pewnością w dzisiejszym świecie sportów gimnastycznych sukces musi być okupiony niezwykle ciężką pracą, ale nie może temu towarzyszyć karygodne zachowanie ludzi, którym sportowiec z zasady ufa.

Ciężka praca treningowa jest potrzebna w każdej dyscyplinie sportu. Justyna Kowalczyk opowiada o tym na łamach „Przeglądu Sportowego” w odniesieniu do biegów narciarskich. Młodzi tenisiści jeżdżą do akademii Bollettieriego na Florydzie, by tam ćwiczyć tygodniami jedno uderzenie. Jerzy Górski, polski biegacz długodystansowy, wykonał morderczą pracę, okupioną niemal tragizmem, by w końcu wygrać mistrzostwo świata w super maratonie.
ITD. ITP.

🔸🔸🔸

1. I na koniec. Rola rodziców. Często słyszymy „płacimy to wymagamy”. Jednak nie z każdego dziecka zrodzi się wyczynowy sportowiec. Rola rodziców jest niezwykle ważna. Ale to trener zdecyduje czy rodzi się talent. Albo sport albo rekreacja.

Jan Wieteska

Dziękujemy wszystkim z Was, którzy śledzą i aktywnie włączają się w naszą dyskusję o sportach gimnastycznych – Wasza opinia jest bardzo ważna!