Igrzyska Olimpijskie w Rio de Janeiro. Finał wieloboju indywidualnego w gimnastyce artystycznej. Przepiękne widowisko. O zwycięstwo walczą dwie Rosjanki. Jana Kudriawcewa i Margarita Mamun. Kudryavtseva jest lepsza w układzie z obręczą, z piłką i ze wstążką. Popełnia jednak fatalny błąd w układzie z maczugami. Wygrywa Mamun, Kudriawcewa jest druga. Złoto i srebro dla Rosjanek.
Rok 2012, Igrzyska w Londynie. Zdecydowanie najlepsza Jewgienija Kanajewa. Rosjanka wygrywa finał o ponad 2 punkty przed… swoją koleżanką z ekipy, Darią Dmitriewą. A ta z kolei ma prawie 4 punkty przewagi nad brązową medalistką, Białorusinką Czarkasziną. Triumf Rosjanek w wieloboju indywidualnym okraszony jest złotym medalem także w konkurencji drużynowej.
Cztery lata wcześniej. Igrzyska w Pekinie. Pierwszy złoty medal Jewgienii Kanajewej. Wygrywa w sposób absolutnie przekonujący. Prawie 4 punkty przewagi na srebrną medalistką z Białorusi, Żukową. W eliminacjach na drugim miejscu była inna Rosjanka, Olga Kapranowa. Jednak w finale błędy w ćwiczeniu z maczugami powodują, że Olga spada na czwarte miejsce, przegrywając srebro o 0,225 pkt. W finale ćwiczeń grupowych Rosjanki wygrywają, ale tuż za nimi Chinki. O 0,2 pkt.
Cofamy się o kolejne cztery lata. Igrzyska w Atenach, rok 2004. Na gimnastycznej macie błyszczy Alina Kabajewa. Rosjanka, która póżniej zrobi błyskotliwą karierę życiową jako partnerka prezydenta. Obok Kabajewej świetnie ćwiczy jej koleżanka, Irina Czaczina, która zdobywa srebro. W rywalizacji drużynowej oczywiście wygrywają Rosjanki. Za nimi Włoszki i Bułgarki. Dziś Kabajewa zostaje prezesem największego holdingu medialnego w Rosji, „Narodowej Grupy Medialnej”.
Rok 2000. Ostatni rok starego wieku. Sydney w dalekiej Australii. Finał wieloboju indywidualnego w gimnastyce artystycznej. To pierwsze Igrzyska Olimpijskie Kabajewej. Alina walczy o złoto. Minimalnie wyższe noty otrzymuje inna Rosjanka, Julia Barsukowa. 39.632 do 39.466. A między dwie Rosjanki wciska się jeszcze Białorusinka, Julia Raskina. Dla niej srebro. Złoto dla Barsukowej, brąz dla Kanajewej. W finale grupowym Rosjanki zdobywają złoto, mając taką sama notę jak Białorusinki.
5 kolejnych Olimpiad. 5 złotych medali dla Rosji. Jak one to robią?! Fenomen rosyjskiej gimnastyki artystycznej!
Może robią to tak, jak pokazała Marta Prus, polska reżyserka, w filmie „Over the Limit” dokumentując drogę Margarity Mamun do olimpijskiego złota. Morderczy trening, niemal katorżnicza praca i rygor. Ale nade wszystko talent!
Należy jednak przede wszystkim powiedzieć, że gimnastyka w Rosji to jeden z podstawowych sportów. Sportowe władze Rosji uznały, że warto inwestować w gimnastykę, być może, że w gimnastykę artystyczną w szczególności. Rosja uznała gimnastykę za jedną z najważniejszych dyscyplin sportowych w rozwoju fizycznym młodego społeczeństwa i równocześnie jedną z najbardziej atrakcyjnych, wśród wszystkich sportów olimpijskich.
Gimnastyka to jedna z pięciu dyscyplin, które są w programie Igrzysk Olimpijskich od zawsze. Rosjanie przyjęli, że będą pielęgnowali gimnastyczne tradycje. Stworzyli cały system badań, naboru, system treningowy, specjalistyczną opiekę medyczną i psychologiczną. W Rosji jest powszechnie przyjęte, że selekcja dzieci do gimnastyki odbywa się w wieku 3-4 lat. Uznano, że w tym wieku należy podjąć pracę nad ogólnym rozwojem dziecka, stopniowo wzmacniając ciało i kształtując cechy psychiczne, niezbędne do uprawiania gimnastyki.
Badania w Rosji wykazały, że gimnastyka wymaga specyficznej budowy ciała tzw. budowy somatycznej. Składa się na to m.in. wzrost, masa ciała, obwód klatki piersiowej, szerokość obręczy barkowej. Selekcjonowane są dzieci wykazujące się ponadprzeciętną szybkością reakcji, zwinnością, gibkością, uzdolnieniami ruchowymi czy wytrzymałością tlenową. Wdrożono też badania DNA, co ponoć daje szanse na przewidzenie przyszłych sukcesów sportowych!
Rosyjscy szkoleniowcy podkreślają ważność treningu ogólnorozwojowego. Niezbędne jest wszechstronne stymulowanie układu ruchu różnorodnością ćwiczeń, co stanowi o odpowiednim kształtowaniu nawyków motorycznych, niezbędnych w okresie treningu wyczynowego. To tylko zdawkowe uwagi co do systemu pracy w gimnastyce w Rosji. Jak pokazują wyniki, ten system, stosowany w rosyjskiej gimnastyce, jest niezwykle skuteczny. Do tego trzeba tylko dodać specjalistyczne bazy sportowe i wielkie pieniądze i jest całość, która przynosi olimpijskie medale.
Czy w Tokio w roku 2021 Rosja potwierdzi swoją supremację w gimnastyce artystycznej? Siostry Dina i Arina Awieriny mogą to urzeczywistnić!
Jan Wieteska